{"id":428093,"date":"2024-05-22T09:41:00","date_gmt":"2024-05-22T04:11:00","guid":{"rendered":"https:\/\/leverageedu.com\/blog\/hi\/?p=428093"},"modified":"2024-05-22T13:01:07","modified_gmt":"2024-05-22T07:31:07","slug":"upsc-gs-paper-3-syllabus-in-hindi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/leverageedu.com\/blog\/hi\/upsc-gs-paper-3-syllabus-in-hindi\/","title":{"rendered":"UPSC GS Paper 3 Syllabus \u0915\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 \u0914\u0930 \u0907\u0938\u0915\u0940 \u0924\u0948\u092f\u093e\u0930\u0940 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0915\u094c\u0928 \u0938\u0940 \u0939\u0948\u0902 \u092c\u0947\u0938\u094d\u091f \u092c\u0941\u0915\u094d\u0938 \u0915\u0940"},"content":{"rendered":"\n

UPSC \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u0915\u094b \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u0914\u0930 \u092e\u0947\u0902\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u093f\u092f\u093e \u0917\u092f\u093e \u0939\u0948\u0964 \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u090f\u0915 \u0938\u094d\u0915\u094d\u0930\u0940\u0928\u093f\u0902\u0917 \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u0939\u0948 \u091c\u094b \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u094b \u0905\u0917\u0932\u0947 \u091a\u0930\u0923, \u092f\u093e\u0928\u0940 \u092e\u0947\u0902\u0938 \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u092f\u094b\u0917\u094d\u092f \u092c\u0928\u093e\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0964 UPSC \u090f\u0938\u094d\u092a\u093f\u0930\u0947\u0902\u091f \u0915\u0940 \u0924\u0948\u092f\u093e\u0930\u0940 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0938\u092c\u0938\u0947 \u092c\u0947\u0938\u094d\u091f \u0935\u093f\u0937\u092f \u0906\u0930\u094d\u091f\u094d\u0938 \u0935 \u0939\u094d\u092f\u0942\u092e\u0948\u0928\u093f\u091f\u0940 \u0915\u093e \u092e\u093e\u0928\u093e \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f UPSC \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u092e\u0947\u0902 \u0938\u092c\u0938\u0947 \u091c\u094d\u092f\u093e\u0926\u093e \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 \u0906\u0930\u094d\u091f\u094d\u0938 \u0935\u093f\u0937\u092f\u094b\u0902 \u0938\u0947 \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u093f\u0924 \u0939\u0940 \u092a\u0942\u091b\u0947\u0902 \u091c\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u092f\u0942\u0928\u093f\u092f\u0928 \u092a\u092c\u094d\u0932\u093f\u0915 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938 \u0915\u092e\u0940\u0936\u0928 (UPSC) \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u094b 48 \u0935\u0948\u0915\u0932\u094d\u092a\u093f\u0915 \u0935\u093f\u0937\u092f \u091a\u0941\u0928\u0928\u0947 \u0915\u093e \u0905\u0935\u0938\u0930 \u0926\u0947\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u092e\u0947\u0902\u0938 \u0915\u0947 09 \u0938\u092c\u094d\u091c\u0947\u0915\u094d\u091f\u093f\u0935 \u092a\u0947\u092a\u0930 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u0947 \u090f\u0915 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 <\/p>\n\n\n\n

GS \u092a\u0947\u092a\u0930 3 \u0915\u0947 \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u092e\u0947\u0902 \u092a\u094d\u0930\u094c\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915\u0940, \u0906\u0930\u094d\u0925\u093f\u0915 \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938, \u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e, \u092a\u0930\u094d\u092f\u093e\u0935\u0930\u0923, \u0938\u0941\u0930\u0915\u094d\u0937\u093e, \u0906\u092a\u0926\u093e \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928 \u091c\u0948\u0938\u0947 \u092e\u0941\u0916\u094d\u092f \u0935\u093f\u0937\u092f \u0936\u093e\u092e\u093f\u0932 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964 UPSC \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u0915\u0940 \u0924\u0948\u092f\u093e\u0930\u0940 \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0938\u092d\u0940 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u094b \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u092a\u0948\u091f\u0930\u094d\u0928 \u0914\u0930 \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0915\u0940 \u091c\u093e\u0928\u0915\u093e\u0930\u0940 \u0905\u0935\u0936\u094d\u092f \u0939\u094b\u0928\u0940 \u091a\u093e\u0939\u093f\u090f \u091c\u093f\u0938\u0915\u0947 \u092c\u093e\u0926 \u0939\u0940 \u0909\u0928\u094d\u0939\u0947\u0902 \u0906\u0917\u0947 \u0915\u0940 \u0924\u0948\u092f\u093e\u0930\u0940 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0905\u092a\u0928\u0940 \u0930\u0923\u0928\u0940\u0924\u093f \u092c\u0928\u093e\u0928\u0940 \u091a\u093e\u0939\u093f\u090f\u0964 \u092f\u0939\u093e\u0902 \u0939\u092e UPSC \u090f\u0938\u094d\u092a\u093f\u0930\u0947\u0902\u091f \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u0915\u0940 \u0915\u0902\u092a\u094d\u0932\u0940\u091f \u091c\u093e\u0928\u0915\u093e\u0930\u0940 \u0926\u0947 \u0930\u0939\u0947\u0902 \u0939\u0948\u0964 \u0907\u0938\u0932\u093f\u090f \u092c\u094d\u0932\u0949\u0917 \u0915\u094b \u0905\u0902\u0924 \u0924\u0915 \u091c\u0930\u0942\u0930 \u092a\u0922\u093c\u0947\u0902 \u0924\u093e\u0915\u093f \u0906\u092a \u0905\u092a\u0928\u0947 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0940 \u0924\u0948\u092f\u093e\u0930\u0940 \u0914\u0930 \u092c\u0947\u0939\u0924\u0930 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u092e \u0938\u0947 \u0915\u0930 \u092a\u093e\u090f\u0902\u0964\u00a0<\/p>\n\n\n\n

IAS \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0902\u0921\u0915\u094d\u091f\u093f\u0902\u0917 \u092c\u0949\u0921\u0940<\/td>\u092f\u0942\u092a\u0940\u090f\u0938\u0938\u0940<\/td><\/tr>
\u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u092e\u094b\u0921<\/td>\u0911\u092b\u0932\u093e\u0907\u0928<\/td><\/tr>
IAS \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0906\u092f\u0941\u0938\u0940\u092e\u093e<\/td>(21 \u0938\u0947 32 \u0938\u093e\u0932) \u0905\u0932\u0917-\u0905\u0932\u0917 \u0928\u093f\u0930\u094d\u0927\u093e\u0930\u093f\u0924 \u0939\u0948<\/td><\/tr>
IAS \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u092f\u094b\u0917\u094d\u092f\u0924\u093e<\/td>\u0915\u093f\u0938\u0940 \u092d\u0940 \u0938\u094d\u091f\u094d\u0930\u0940\u092e \u0938\u0947 \u0917\u094d\u0930\u0947\u091c\u0941\u090f\u0936\u0928 \u092a\u093e\u0938<\/td><\/tr>
\u092c\u093e\u092f\u094b\u0932\u093e\u0945\u091c\u0940 \u0911\u092a\u094d\u0936\u0928\u0932 \u0938\u092c\u094d\u091c\u0947\u0915\u094d\u091f<\/td>\u092a\u0947\u092a\u0930 I \u0914\u0930 \u092a\u0947\u092a\u0930 II<\/td><\/tr>
\u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u094d\u0938<\/td>\u092a\u094d\u0930\u0924\u094d\u092f\u0947\u0915 \u092a\u0947\u092a\u0930 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f 250 \u0905\u0902\u0915<\/td><\/tr>
\u091f\u093e\u0907\u092e<\/td>3 \u0918\u0902\u091f\u093e<\/td><\/tr>
IAS \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u092a\u0948\u091f\u0930\u094d\u0928<\/td>\u092a\u094d\u0930\u0940\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 (MCQs), \u092e\u0947\u0928\u094d\u0938 (\u0921\u093f\u0938\u094d\u0915\u094d\u0930\u093f\u092a\u094d\u091f\u093f\u0935 \u092a\u0947\u092a\u0930), \u0907\u0902\u091f\u0930\u0935\u094d\u092f\u0942<\/td><\/tr>
IAS \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e- \u092a\u094d\u0930\u0940\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 2024<\/td>16 \u091c\u0942\u0928, 2024<\/td><\/tr>
IAS \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e- \u092e\u0947\u0928\u094d\u0938 2024<\/td>20 \u0938\u093f\u0924\u0902\u092c\u0930 2024 \u0938\u0947\u0964<\/td><\/tr>
\u0911\u092b\u093f\u0936\u093f\u092f\u0932 \u0935\u0947\u092c\u0938\u093e\u0907\u091f<\/td>upsc.gov.in<\/strong><\/a><\/td><\/tr><\/tbody><\/table><\/figure>\n\n\n\n\n\n\n

UPSC \u0915\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948?<\/span><\/h2>\n\n\n\n

\u0938\u0902\u0918 \u0932\u094b\u0915 \u0938\u0947\u0935\u093e \u0906\u092f\u094b\u0917 \u091c\u093f\u0938\u0947 \u0907\u0902\u0917\u094d\u0932\u093f\u0936 \u092e\u0947\u0902 \u2018\u092f\u0942\u0928\u093f\u092f\u0928 \u092a\u092c\u094d\u0932\u093f\u0915 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938 \u0915\u092e\u0940\u0936\u0928\u2019 (UPSC) \u0915\u0947 \u0928\u093e\u092e \u0938\u0947 \u092d\u0940 \u091c\u093e\u0928\u093e \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \u092f\u0939 \u092d\u093e\u0930\u0924\u0940\u092f \u0915\u0949\u0928\u094d\u0938\u094d\u091f\u093f\u091f\u0942\u0936\u0928 \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e \u0938\u094d\u0925\u093e\u092a\u093f\u0924 \u090f\u0915 \u0915\u094b\u0902\u0938\u094d\u091f\u0940\u091f\u0942\u0936\u0928\u0932 \u092c\u0949\u0921\u0940 \u0939\u0948, \u091c\u094b \u092d\u093e\u0930\u0924 \u0938\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0915\u0947 \u0932\u094b\u0915\u0938\u0947\u0935\u093e \u0915\u0947 \u092a\u0926\u093e\u0927\u093f\u0915\u093e\u0930\u093f\u092f\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0930\u093f\u0915\u094d\u0930\u0942\u091f\u092e\u0947\u0902\u091f \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0902\u0921\u0915\u094d\u091f \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \u092d\u093e\u0930\u0924\u0940\u092f \u0915\u0949\u0928\u094d\u0938\u094d\u091f\u093f\u091f\u0942\u0936\u0928 \u0915\u0947 \u092d\u093e\u0917-14 \u0915\u0947 \u0905\u0902\u0924\u0930\u094d\u0917\u0924 \u0905\u0928\u0941\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 315-323 \u092e\u0947\u0902 \u090f\u0915 \u092f\u0942\u0928\u093f\u092f\u0928 \u092a\u092c\u094d\u0932\u093f\u0915 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938 \u0915\u092e\u0940\u0936\u0928 \u0914\u0930 \u0930\u093e\u091c\u094d\u092f\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u2018\u0938\u094d\u091f\u0947\u091f \u092a\u092c\u094d\u0932\u093f\u0915 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938 \u0915\u092e\u0940\u0936\u0928\u2019 (SPSC) \u0915\u0947 \u0917\u0920\u0928 \u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u094b\u0935\u093f\u0936\u0928 \u0939\u0948\u0964 \u091c\u093f\u0938\u0915\u0947 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u092e \u0938\u0947 \u0926\u0947\u0936 \u0938\u092c\u0938\u0947 \u0915\u0920\u093f\u0928 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u092e\u093e\u0928\u0947 \u091c\u093e\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 UPSC \u0915\u0947 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u092e \u0938\u0947 \u0926\u0947\u0936 \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092e\u0941\u0916 \u092a\u0926\u093e\u0927\u093f\u0915\u093e\u0930\u093f\u092f\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0930\u093f\u0915\u094d\u0930\u0942\u091f\u092e\u0947\u0902\u091f \u0915\u0940 \u091c\u093e\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0964 \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 IAS, IPS, IFS, IRS \u0914\u0930 ITS \u091c\u0948\u0938\u0940 \u0905\u0928\u094d\u092f \u092a\u094b\u0938\u094d\u091f \u0936\u093e\u092e\u093f\u0932 \u0939\u094b\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0902\u0964 <\/p>\n\n\n\n

UPSC \u092e\u0947\u0902\u0938 \u091c\u0940\u090f\u0938 \u092a\u0947\u092a\u0930 3 \u0915\u093e \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0915\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948?<\/span><\/h2>\n\n\n\n

\u092f\u0939\u093e\u0902 \u0939\u092e UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u0915\u0940 \u0924\u0948\u092f\u093e\u0930\u0940 \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u0914\u0930 \u092e\u0947\u0902\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0947 \u0915\u0902\u092a\u094d\u0932\u0940\u091f \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0915\u0940 \u0938\u0902\u092a\u0942\u0930\u094d\u0923 \u091c\u093e\u0928\u0915\u093e\u0930\u0940 \u0926\u0947 \u0930\u0939\u0947 \u0939\u0948\u0964 \u091c\u093f\u0928\u094d\u0939\u0947\u0902 \u0906\u092a \u0928\u0940\u091a\u0947 \u0926\u093f\u090f \u0917\u090f \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941\u0913\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0926\u0947\u0916 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902:-<\/p>\n\n\n\n

    \n
  • \u091f\u0947\u0915\u094d\u0928\u094b\u0932\u0949\u091c\u0940 <\/li>\n\n\n\n
  • \u0906\u0930\u094d\u0925\u093f\u0915 \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938<\/li>\n\n\n\n
  • \u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e<\/li>\n\n\n\n
  • \u092a\u0930\u094d\u092f\u093e\u0935\u0930\u0923<\/li>\n\n\n\n
  • \u0938\u0941\u0930\u0915\u094d\u0937\u093e<\/li>\n\n\n\n
  • \u0906\u092a\u0926\u093e \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928<\/li>\n<\/ul>\n\n\n\n

    \u091f\u0947\u0915\u094d\u0928\u094b\u0932\u0949\u091c\u0940 <\/span><\/h3>\n\n\n\n

    \u092f\u0939\u093e\u0902 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u0915\u0947 \u091f\u0947\u0915\u094d\u0928\u094b\u0932\u0949\u091c\u0940 \u0935\u093f\u0937\u092f \u0915\u093e \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0926\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0930\u0939\u093e \u0939\u0948:-<\/p>\n\n\n\n

      \n
    • \u0935\u093f\u091c\u094d\u091e\u093e\u0928 \u090f\u0935\u0902 \u092a\u094d\u0930\u094c\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915\u0940- \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938 \u090f\u0935\u0902 \u0905\u0928\u0941\u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0914\u0930 \u0930\u094b\u091c\u092e\u0930\u094d\u0930\u093e \u0915\u0947 \u091c\u0940\u0935\u0928 \u092a\u0930 \u0907\u0938\u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092d\u093e\u0935\u0964<\/li>\n\n\n\n
    • \u0935\u093f\u091c\u094d\u091e\u093e\u0928 \u090f\u0935\u0902 \u092a\u094d\u0930\u094c\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915\u0940 \u092e\u0947\u0902 \u092d\u093e\u0930\u0924\u0940\u092f\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0909\u092a\u0932\u092c\u094d\u0927\u093f\u092f\u093e\u0901, \u092a\u094d\u0930\u094c\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915\u0940 \u0915\u093e \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938 \u0914\u0930 \u0928\u0908 \u092a\u094d\u0930\u094c\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915\u0940 \u0915\u093e \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938\u0964<\/li>\n\n\n\n
    • \u0938\u0942\u091a\u0928\u093e \u092a\u094d\u0930\u094c\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915\u0940, \u0905\u0902\u0924\u0930\u093f\u0915\u094d\u0937, \u0915\u0902\u092a\u094d\u092f\u0942\u091f\u0930, \u0930\u094b\u092c\u094b\u091f\u093f\u0915\u094d\u0938, \u0928\u0948\u0928\u094b-\u091f\u0947\u0915\u094d\u0928\u094b\u0932\u0949\u091c\u0940, \u092c\u093e\u092f\u094b-\u091f\u0947\u0915\u094d\u0928\u094b\u0932\u0949\u091c\u0940 \u0914\u0930 \u092c\u094c\u0926\u094d\u0927\u093f\u0915 \u0938\u0902\u092a\u0926\u093e, \u0905\u0927\u093f\u0915\u093e\u0930\u094b\u0902 \u0938\u0947 \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u093f\u0924 \u0935\u093f\u0937\u092f\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927 \u092e\u0947\u0902 \u091c\u093e\u0917\u0930\u0941\u0915\u0924\u093e\u0964<\/li>\n<\/ul>\n\n\n\n

      \u0906\u0930\u094d\u0925\u093f\u0915 \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938<\/span><\/h3>\n\n\n\n

      \u092f\u0939\u093e\u0902 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u0915\u0947 \u0906\u0930\u094d\u0925\u093f\u0915 \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938 \u0935\u093f\u0937\u092f \u0915\u093e \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0926\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0930\u0939\u093e \u0939\u0948:-<\/p>\n\n\n\n

        \n
      • \u092d\u093e\u0930\u0924\u0940\u092f \u0905\u0930\u094d\u0925\u0935\u094d\u092f\u0935\u0938\u094d\u0925\u093e \u0924\u0925\u093e \u092f\u094b\u091c\u0928\u093e, \u0938\u0902\u0938\u093e\u0927\u0928\u094b\u0902 \u0915\u094b \u091c\u0941\u091f\u093e\u0928\u0947, \u092a\u094d\u0930\u0917\u0924\u093f, \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938 \u0924\u0925\u093e \u0930\u094b\u091c\u093c\u0917\u093e\u0930 \u0938\u0947 \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u093f\u0924 \u0935\u093f\u0937\u092f\u0964<\/li>\n\n\n\n
      • \u0938\u092e\u093e\u0935\u0947\u0936\u0940 \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938 \u0924\u0925\u093e \u0907\u0938\u0938\u0947 \u0909\u0924\u094d\u092a\u0928\u094d\u0928 \u0935\u093f\u0937\u092f\u0964 <\/li>\n\n\n\n
      • \u0938\u0930\u0915\u093e\u0930\u0940 \u092c\u091c\u091f\u0964 <\/li>\n\n\n\n
      • \u092d\u093e\u0930\u0924 \u092e\u0947\u0902 \u092d\u0942\u092e\u093f \u0938\u0941\u0927\u093e\u0930, \u0909\u0926\u093e\u0930\u0940\u0915\u0930\u0923 \u0915\u093e \u0905\u0930\u094d\u0925\u0935\u094d\u092f\u0935\u0938\u094d\u0925\u093e \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u092d\u093e\u0935, \u0914\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915 \u0928\u0940\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902 \u092a\u0930\u093f\u0935\u0930\u094d\u0924\u0928 \u0924\u0925\u093e \u0914\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915 \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938 \u092a\u0930 \u0907\u0928\u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092d\u093e\u0935\u0964<\/li>\n\n\n\n
      • \u092c\u0941\u0928\u093f\u092f\u093e\u0926\u0940 \u0922\u093e\u0901\u091a\u093e\u0903 \u090a\u0930\u094d\u091c\u093e, \u092c\u0902\u0926\u0930\u0917\u093e\u0939, \u0938\u0921\u093c\u0915, \u0935\u093f\u092e\u093e\u0928\u092a\u0924\u094d\u0924\u0928, \u0930\u0947\u0932\u0935\u0947 \u0906\u0926\u093f\u0964 <\/li>\n\n\n\n
      • \u0928\u093f\u0935\u0947\u0936 \u092e\u0949\u0921\u0932\u0964 <\/li>\n<\/ul>\n\n\n\n

        \u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e<\/span><\/h3>\n\n\n\n

        \u092f\u0939\u093e\u0902 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u0915\u0947 \u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e \u0935\u093f\u0937\u092f \u0915\u093e \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0926\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0930\u0939\u093e \u0939\u0948:-<\/p>\n\n\n\n

          \n
        • \u092e\u0941\u0916\u094d\u092f \u092b\u0938\u0932\u0947\u0902- \u0926\u0947\u0936 \u0915\u0947 \u0935\u093f\u092d\u093f\u0928\u094d\u0928 \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u092b\u0938\u0932\u094b\u0902 \u0915\u093e \u092a\u0948\u091f\u0930\u094d\u0928- \u0938\u093f\u0902\u091a\u093e\u0908 \u0915\u0947 \u0935\u093f\u092d\u093f\u0928\u094d\u0928 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u090f\u0935\u0902 \u0938\u093f\u0902\u091a\u093e\u0908 \u092a\u094d\u0930\u0923\u093e\u0932\u0940- \u0915\u0943\u0937\u093f \u0909\u0924\u094d\u092a\u093e\u0926 \u0915\u093e \u092d\u0902\u0921\u093e\u0930\u0923, \u092a\u0930\u093f\u0935\u0939\u0928 \u0924\u0925\u093e \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u0947\u091f\u093f\u0902\u0917, \u0915\u093f\u0938\u093e\u0928\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0938\u0939\u093e\u092f\u0924\u093e \u0915\u0947 \u0932\u093f\u092f\u0947 \u0908-\u092a\u094d\u0930\u094c\u0926\u094d\u092f\u094b\u0917\u093f\u0915\u0940\u0964<\/li>\n\n\n\n
        • \u092a\u094d\u0930\u0924\u094d\u092f\u0915\u094d\u0937 \u090f\u0935\u0902 \u0905\u092a\u094d\u0930\u0924\u094d\u092f\u0915\u094d\u0937 \u0915\u0943\u0937\u093f \u0938\u0939\u093e\u092f\u0924\u093e \u0924\u0925\u093e \u0928\u094d\u092f\u0942\u0928\u0924\u092e \u0938\u092e\u0930\u094d\u0925\u0928 \u092e\u0942\u0932\u094d\u092f \u0938\u0947 \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u093f\u0924 \u0935\u093f\u0937\u092f\u0964  <\/li>\n\n\n\n
        • \u091c\u0928 \u0935\u093f\u0924\u0930\u0923 \u092a\u094d\u0930\u0923\u093e\u0932\u0940- \u0909\u0926\u094d\u0926\u0947\u0936\u094d\u092f, \u0915\u093e\u0930\u094d\u092f, \u0938\u0940\u092e\u093e\u090f\u0901, \u0938\u0941\u0927\u093e\u0930, \u092c\u092b\u0930 \u0938\u094d\u091f\u0949\u0915 \u0924\u0925\u093e \u0916\u093e\u0926\u094d\u092f \u0938\u0941\u0930\u0915\u094d\u0937\u093e \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u0940 \u0935\u093f\u0937\u092f, \u092a\u0936\u0941 \u092a\u093e\u0932\u0928 \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u0940 \u0935\u093f\u0937\u092f, \u0905\u0930\u094d\u0925\u0936\u093e\u0938\u094d\u0924\u094d\u0930\u0964<\/li>\n<\/ul>\n\n\n\n

          \u0938\u0941\u0930\u0915\u094d\u0937\u093e<\/span><\/h3>\n\n\n\n

          \u092f\u0939\u093e\u0902 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u0915\u0947 \u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e \u0935\u093f\u0937\u092f \u0915\u093e \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0926\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0930\u0939\u093e \u0939\u0948:-<\/p>\n\n\n\n

            \n
          • \u0938\u0940\u092e\u093e\u0935\u0930\u094d\u0924\u0940 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u0941\u0930\u0915\u094d\u0937\u093e \u091a\u0941\u0928\u094c\u0924\u093f\u092f\u093e\u0901 \u090f\u0935\u0902 \u0909\u0928\u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928- \u0938\u0902\u0917\u0920\u093f\u0924 \u0905\u092a\u0930\u093e\u0927 \u0914\u0930 \u0906\u0924\u0902\u0915\u0935\u093e\u0926 \u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u0964<\/li>\n\n\n\n
          • \u0935\u093f\u092d\u093f\u0928\u094d\u0928 \u0938\u0941\u0930\u0915\u094d\u0937\u093e \u092c\u0932 \u0914\u0930 \u0938\u0902\u0938\u094d\u0925\u093e\u090f\u0901 \u0924\u0925\u093e \u0909\u0928\u0915\u0947 \u0905\u0927\u093f\u0926\u0947\u0936\u0964<\/li>\n\n\n\n
          • \u0906\u0902\u0924\u0930\u093f\u0915 \u0938\u0941\u0930\u0915\u094d\u0937\u093e \u0915\u0947 \u0932\u093f\u092f\u0947 \u091a\u0941\u0928\u094c\u0924\u0940 \u0909\u0924\u094d\u092a\u0928\u094d\u0928 \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0936\u093e\u0938\u0928 \u0935\u093f\u0930\u094b\u0927\u0940 \u0924\u0924\u094d\u0924\u094d\u0935\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u092d\u0942\u092e\u093f\u0915\u093e\u0964 <\/li>\n<\/ul>\n\n\n\n

            \u092a\u0930\u094d\u092f\u093e\u0935\u0930\u0923 \u0914\u0930 \u0906\u092a\u0926\u093e \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928<\/span><\/h3>\n\n\n\n

            \u092f\u0939\u093e\u0902 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f UPSC GS Paper 3 Syllabus in Hindi \u0915\u0947 \u0906\u092a\u0926\u093e \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928 \u0935\u093f\u0937\u092f \u0915\u093e \u0938\u093f\u0932\u0947\u092c\u0938 \u0926\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0930\u0939\u093e \u0939\u0948:-<\/p>\n\n\n\n

              \n
            • \u0938\u0902\u0930\u0915\u094d\u0937\u0923, \u092a\u0930\u094d\u092f\u093e\u0935\u0930\u0923 \u092a\u094d\u0930\u0926\u0942\u0937\u0923 \u0914\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0930\u0923, \u092a\u0930\u094d\u092f\u093e\u0935\u0930\u0923 \u092a\u094d\u0930\u092d\u093e\u0935 \u0915\u093e \u0906\u0915\u0932\u0928, \u0906\u092a\u0926\u093e \u0914\u0930 \u0906\u092a\u0926\u093e \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928\u0964<\/li>\n\n\n\n
            • \u0935\u093f\u0915\u093e\u0938 \u0914\u0930 \u092b\u0948\u0932\u0924\u0947 \u0909\u0917\u094d\u0930\u0935\u093e\u0926 \u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u0902\u092c\u0902\u0927\u0964 <\/li>\n<\/ul>\n\n\n\n

              UPSC \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u0914\u0930 \u092e\u0947\u0902\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u093e \u092a\u0948\u091f\u0930\u094d\u0928 \u0915\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948?<\/span><\/h2>\n\n\n\n

              UPSC \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u0938\u093f\u0935\u093f\u0932 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u093e \u0938\u094d\u0915\u094d\u0930\u0940\u0928\u093f\u0902\u0917 \u091a\u0930\u0923 \u0939\u0948 \u091c\u094b \u0939\u0930 \u0938\u093e\u0932 \u092f\u0942\u0928\u093f\u092f\u0928 \u092a\u092c\u094d\u0932\u093f\u0915 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938 \u0915\u092e\u0940\u0936\u0928 (UPSC) \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e \u0915\u0902\u0921\u0915\u094d\u091f \u0915\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \u0907\u0938 \u091a\u0930\u0923 \u0915\u094b \u092e\u0941\u0916\u094d\u092f\u0924 \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0947 \u0928\u093e\u092e \u0938\u0947 \u091c\u093e\u0928\u093e \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \u092f\u0939\u093e\u0902 UPSC \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0915\u094d\u0935\u0947\u0936\u094d\u091a\u0928 \u092a\u0947\u092a\u0930\u094d\u0938 \u0915\u093e \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u092a\u0948\u091f\u0930\u094d\u0928 \u0928\u0940\u091a\u0947 \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u091f\u0947\u092c\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u0926\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0930\u0939\u093e \u0939\u0948\u0902:-<\/p>\n\n\n\n

              \u092a\u094d\u0930\u093f\u092e\u093f\u0932\u094d\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e – \u091c\u0928\u0930\u0932 \u0938\u094d\u091f\u0921\u0940 <\/span><\/h3>\n\n\n\n
              \u0915\u094d\u0935\u0947\u0936\u094d\u091a\u0928 \u0915\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e<\/td>100<\/td><\/tr>
              \u0915\u0941\u0932 \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u094d\u0938 <\/td>200 <\/td><\/tr>
              \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u091f\u093e\u0907\u092e\u093f\u0902\u0917 <\/td>2 \u0918\u0902\u091f\u0947<\/td><\/tr>
              \u0928\u0947\u0917\u0947\u091f\u093f\u0935 \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u093f\u0902\u0917 <\/td>\u090f\u0915 \u0924\u093f\u0939\u093e\u0908<\/td><\/tr>
              \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u091f\u093e\u0907\u092a <\/td>\u0911\u092c\u094d\u091c\u0947\u0915\u094d\u091f\u093f\u0935 \u091f\u093e\u0907\u092a<\/td><\/tr><\/tbody><\/table><\/figure>\n\n\n\n

              \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e – \u0938\u093f\u0935\u093f\u0932 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938\u0947\u091c \u090f\u092a\u094d\u091f\u0940\u091f\u094d\u092f\u0942\u0921 \u091f\u0947\u0938\u094d\u091f (CSAT)<\/span><\/h3>\n\n\n\n
              \u0915\u094d\u0935\u0947\u0936\u094d\u091a\u0928 \u0915\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e<\/td>80<\/td><\/tr>
              \u0915\u0941\u0932 \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u094d\u0938 <\/td>200 <\/td><\/tr>
              \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u091f\u093e\u0907\u092e\u093f\u0902\u0917 <\/td>2 \u0918\u0902\u091f\u0947<\/td><\/tr>
              \u0928\u0947\u0917\u0947\u091f\u093f\u0935 \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u093f\u0902\u0917 <\/td>\u090f\u0915 \u0924\u093f\u0939\u093e\u0908<\/td><\/tr>
              \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u091f\u093e\u0907\u092a <\/td>\u0911\u092c\u094d\u091c\u0947\u0915\u094d\u091f\u093f\u0935 \u091f\u093e\u0907\u092a<\/td><\/tr><\/tbody><\/table><\/figure>\n\n\n\n

              \u0928\u094b\u091f – \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u094b UPSC \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u092a\u0947\u092a\u0930 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u092e\u094d\u092e\u093f\u0932\u093f\u0924 \u0939\u094b\u0928\u093e \u0905\u0928\u093f\u0935\u093e\u0930\u094d\u092f \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948\u0902\u0964 \u092f\u0926\u093f \u0915\u094b\u0908 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f UPSC \u0915\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 GS-1 \u0914\u0930 GS-2 \u092a\u0947\u092a\u0930 \u092e\u0947\u0902 \u0936\u093e\u092e\u093f\u0932 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0924\u094b \u0935\u0939 \u0905\u092f\u094b\u0917\u094d\u092f \u0920\u0939\u0930\u093e\u092f\u093e \u091c\u093e\u090f\u0917\u093e\u0964 UPSC \u092a\u094d\u0930\u093f\u0932\u093f\u092e\u094d\u0938 \u0915\u093e \u0926\u0942\u0938\u0930\u093e \u092a\u0947\u092a\u0930 \u0938\u093f\u0935\u093f\u0932 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938\u0947\u091c \u090f\u092a\u094d\u091f\u0940\u091f\u094d\u092f\u0942\u0921 \u091f\u0947\u0938\u094d\u091f (CSAT) \u0915\u094d\u0935\u093e\u0932\u0940\u092b\u093e\u0907\u0902\u0917 \u0928\u0947\u091a\u0930 \u0915\u093e \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 \u092a\u093e\u0938 \u0939\u094b\u0928\u0947 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u092e\u093f\u0928\u093f\u092e\u0938 33% \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u094d\u0938 \u0939\u094b\u0928\u0947 \u0905\u0928\u093f\u0935\u093e\u0930\u094d\u092f \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0964 <\/strong><\/p>\n\n\n\n

              UPSC \u092e\u0947\u0902\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e<\/span><\/h3>\n\n\n\n
              \u0935\u093f\u0937\u092f <\/strong><\/td>\u0915\u0941\u0932 \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u094d\u0938 <\/strong><\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 A: \u0905\u0928\u093f\u0935\u093e\u0930\u094d\u092f \u092d\u093e\u0930\u0924\u0940\u092f \u092d\u093e\u0937\u093e <\/td>300 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 B: \u0907\u0902\u0917\u094d\u0932\u093f\u0936  <\/td>300 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 I: \u0928\u093f\u092c\u0902\u0927<\/td>250 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 II: \u0938\u093e\u092e\u093e\u0928\u094d\u092f \u0905\u0927\u094d\u092f\u092f\u0928 \u2013 I<\/td>250 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 III: \u0938\u093e\u092e\u093e\u0928\u094d\u092f \u0905\u0927\u094d\u092f\u092f\u0928 \u2013 II<\/td>250 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 IV: \u0938\u093e\u092e\u093e\u0928\u094d\u092f \u0905\u0927\u094d\u092f\u092f\u0928 \u2013 III<\/td>250 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 V: \u0938\u093e\u092e\u093e\u0928\u094d\u092f \u0905\u0927\u094d\u092f\u092f\u0928 \u2013 IV<\/td>250 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 VI: \u0935\u0948\u0915\u0932\u094d\u092a\u093f\u0915 \u2013 I<\/td>250 <\/td><\/tr>
              \u092a\u0947\u092a\u0930 VII: \u0935\u0948\u0915\u0932\u094d\u092a\u093f\u0915 \u2013 II<\/td>250 <\/td><\/tr><\/tbody><\/table><\/figure>\n\n\n\n

              \u0928\u094b\u091f: UPSC \u0915\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u092e\u0947\u0902 \u0915\u094d\u0935\u093e\u0932\u0940\u092b\u093e\u0908 \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0915\u0947 \u092c\u093e\u0926 \u0938\u094d\u091f\u0942\u0921\u0947\u0902\u091f\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u092e\u093e\u0930\u094d\u0915\u094d\u0938 \u0915\u0947 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u092a\u0930 \u092e\u0947\u0930\u093f\u091f \u0924\u0948\u092f\u093e\u0930 \u0915\u0940 \u091c\u093e\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0964 \u091c\u093f\u0938\u0915\u0947 \u0905\u0928\u0941\u0938\u093e\u0930 \u091f\u0949\u092a \u0930\u0948\u0902\u0915 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f\u094d\u0938 \u0915\u094b \u0907\u0902\u091f\u0930\u0935\u094d\u092f\u0942 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0906\u092e\u0902\u0924\u094d\u0930\u093f\u0924 \u0915\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948\u0902\u0964 <\/strong> <\/p>\n\n\n\n

              UPSC \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u092f\u094b\u0917\u094d\u092f\u0924\u093e \u0915\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948?<\/span><\/h2>\n\n\n\n

              UPSC \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0928\u094d\u092f\u0942\u0928\u0924\u092e \u0936\u0948\u0915\u094d\u0937\u0923\u093f\u0915 \u092f\u094b\u0917\u094d\u092f\u0924\u093e \u0917\u094d\u0930\u0947\u091c\u0941\u090f\u0936\u0928 \u0939\u094b\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0964 UPSC \u0915\u0947 \u0938\u093f\u0935\u093f\u0932 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093f\u0938 \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u092e\u0947\u0902 \u0939\u093f\u0938\u094d\u0938\u093e \u0932\u0947\u0928\u0947 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0915\u0948\u0902\u0921\u093f\u0921\u0947\u091f \u0915\u094b \u092d\u093e\u0930\u0924 \u0915\u0947 \u0915\u093f\u0938\u0940 \u092d\u0940 \u092e\u093e\u0928\u094d\u092f\u0924\u093e \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u092c\u094b\u0930\u094d\u0921 \u0938\u0947 \u0917\u094d\u0930\u0947\u091c\u0941\u090f\u0936\u0928 \u0915\u0902\u092a\u094d\u0932\u0940\u091f \u0915\u0930\u0928\u0940 \u0939\u094b\u0917\u0940\u0964 \u0907\u0938\u0915\u0947 \u0938\u093e\u0925 \u0939\u0940 \u0917\u094d\u0930\u0947\u091c\u0941\u090f\u0936\u0928 \u0915\u0947 \u0924\u0943\u0924\u0940\u092f \u0935\u0930\u094d\u0937 \u092f\u093e\u0928\u0940 \u0906\u0916\u093f\u0930\u0940 \u0935\u0930\u094d\u0937 \u0915\u0947 \u0938\u094d\u091f\u0942\u0921\u0947\u0902\u091f\u094d\u0938 \u092d\u0940 UPSC \u0915\u0940 \u092a\u0930\u0940\u0915\u094d\u0937\u093e \u0926\u0947\u0928\u0947 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u092f\u094b\u0917\u094d\u092f \u092e\u093e\u0928\u0947 \u091c\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964 <\/p>\n\n\n\n

              UPSC \u090f\u0917\u094d\u091c\u093e\u092e \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0906\u092f\u0941 \u0938\u0940\u092e\u093e <\/span><\/h3>\n\n\n\n